Respijtzorg is zorg die je vraagt omdat je als mantelzorger (dreigt) overbelast te raken. Hoewel niet elke gemeente er even goed mee om gaat is respijtzorg wel enorm belangrijk. Mantelzorgers zorgen er namelijk voor dat de cliënt zelfstandig kan blijven wonen en dat er geen hoge zorgkosten moeten worden gemaakt door de opname in een langdurige zorg setting.
Respijtzorg kan je op meerdere manieren krijgen:
- Dagbesteding
- Individuele begeleiding door professionals
- Individuele begeleiding door vrijwilligers
- Nacht opvang in een 24 uurs setting
- Tijdelijke opvang in een 24 uurs setting
- Ondersteuning bij vakanties
Het is belangrijk om op tijd respijtzorg aan te vragen. Overbelasting is niet iets wat niet snel opgelost is en wanneer je ondersteuning nodig hebt is die ook niet binnen 2 dagen geregeld, uitzonderingen daar gelaten. Niemand is er bij gebaat dat een mantelzorger overbelast raakt en daarom zetten gelukkig veel gemeentes graag respijtzorg in om erger te voorkomen. Als mantelzorger is het goed om te weten wat je dan nodig hebt!
Uit onderzoek van de dementiemonitor bleek dat een mantelzorger het meeste behoefte heeft aan casemanagement, activiteiten en opvang voor hun naaste. De naaste wil echter zelf lang niet altijd naar een dagopvang, tijdelijke opvang of woonvorm. Wensen ter verbetering liggen in betere afstemming en communicatie met de zorgverleners, en meer individuele aandacht voor hun naaste met een vast en deskundig team aan medewerkers.
Belang van een professionele begeleider
Werken met vrijwilligers is een hype geworden. Je kunt het zo gek niet bedenken of je kan er wel een vrijwilliger voor inzetten. Met 17 jaar ervaring in het werken met vrijwilligers kan ik zeggen dat werken met vrijwilligers lang niet zo makkelijk is als onze overheid doet lijken. Een aantal redenen op een rijtje:
- Het niveau is aanzienlijk lager, we doen niet voor niets een opleiding van minimaal 3 jaar. Dit doet niets af aan de inzet van de vrijwilliger maar puur de kennis die hij of zij heeft
- Vrijwilligers behoren boventallig te werken en niet het werk over te nemen van een betaalde kracht. Zij hebben ook niet dezelfde verantwoordelijkheden af te leggen als een beroepskracht
- Goeie vrijwilligers zijn moeilijk te vinden, dit zeggen zowel degene die vrijwilligers zoeken als degene die ze aanbiedt
Het nut van individuele begeleiding in de thuissituatie ofwel ambulante begeleiding
Maar 5% van de dementerenden vinden het prettig om naar een dagactiviteiten centrum te gaan. Vanuit het perspectief van een dementerende is het ook nogal een opgave om hier naar toe te gaan! Eerst moet men zijn veilige plek verlaten om met een vreemde in een auto naar een buurt te gaan die je vaak niet kent. Daarna moet men met mensen omgaan waarvan ze een groot deel niet herkennen in een setting die voor hun ook niet zo veilig aanvoelt als thuis. De groepen zijn vaak te groot en de omgeving bevat te veel prikkels.
Dit geld voor meer doelgroepen en dus is individuele begeleiding een veilige en prettige manier om dagbesteding te krijgen. Professionele begeleiders kunnen tevens adviseren naar zowel de cliënt als de mantelzorger en het ziekteproces monitoren.
Individuele begeleiding / ambulante begeleiding geeft mantelzorgers de nodige rust
Voor de mantelzorger is de zorg soms te zwaar. Vooral als je samen woont met iemand die hulpbehoevend is dan mis je momenten voor jezelf. Een professionele begeleider kan op 3 manieren respijtzorg bieden:
- Hij gaat met de cliënt naar buiten en blijft in de voor de cliënt vertrouwde omgeving.
- De cliënt blijft thuis en gaat samen met de begeleider activiteiten ondernemen.
- De begeleider onderneemt iets samen met zowel de mantelzorger als de cliënt. Dit maakt de onderneming voor de mantelzorger gemakkelijker en leuker en is daardoor ook goed voor de onderlinge relatie tussen de mantelzorger en cliënt. Ze zien elkaar weer in een andere rol en kunnen genieten van elkaar zonder de druk van zorg.
Afhankelijk van de doelgroep zijn er natuurlijk tal van dingen die je met een cliënt kan doen als begeleider. Alles wordt afgestemd op de cliënt en de mantelzorger en de behoeftes die daar liggen en of de doelen die gesteld zijn.